Dit jaar was ik voor het laatst voorzitter van het organiserend team van het het Nederlands Theatersport Toernooi (NTT). Ik heb het met ontzettend veel plezier en voldoening gedaan en zal zeker betrokken blijven, maar na vier keer organiseren vond ik het tijd om het stokje over te dragen. Een bepaalde frisheid en wat verloop in een organisatie is volgens mij nodig om het toernooi het succes te laten houden dat het nu heeft. Ter afscheid een blog over het ontstaan van en de gedachte achter het evenement.
Zo’n vier jaar geleden had een aantal theatersporters uit Utrecht behoefte aan een landelijk toernooi. We wisten al snel wat we wel maar ook vooral niet wilden op zo’n evenement. Geen al te competitieve opzet, geen voorrondes buiten het toernooi en zeker geen amateuristische organisatie. Ons idee was gebaseerd op het Nederlands Studenten Kampioenschap (NSK). Wat ik mooi aan het NSK vind, en wat we beoogd hebben met het NTT, is dat het toernooi vooral een ontmoetingsplek is van theatersportend Nederland. Een evenement waar je elkaar ontmoet, uitdaagt met nieuwe vormen of vaardigheden en vooral geniet van elkaars spel. Door de toernooi-opzet krijgt dit een competitief element waardoor je als team ook nog eens kan groeien in je eigen spel. Je kunt veel spelen en uitgedaagd worden door andere tegenstanders van een wisselend niveau. Daarnaast zijn de vrijdagavondborrel en het zaterdagavondfeest essentiële elementen van het toernooi. Dit alles echter zodanig georganiseerd dat je je als speler geen zorgen hoeft te maken over randvoorwaarden als de locatie, catering, bezoekers en jurering.
Zelf vind ik dat we hier uitstekend in zijn geslaagd en daar zijn we als organisatie trots op. Hoe groot het succes is, blijkt ook uit de inschrijvingen van de teams, vrijwilligers en de oplopende bezoekersaantallen. Het eerste jaar zijn we begonnen met een opzet van 16 of 24 teams. Toen we binnen een week vol zaten, hebben we uitgebreid naar 32 teams. Het jaar daarop hebben we gestreefd naar het maximum aantal teams gezien de zalen en tijdschema’s: 35. En elke keer zijn we weer verbaasd om te zien dat deze plekken binnen enkele minuten ingevuld zijn na de opening van de inschrijving. Dit jaar hebben we voor het eerst ook op zondagmiddag de reserveringen voor bezoekers moeten stopzetten. We dreigden over de capaciteit van de zalen te komen.
Bij de organisatie van het toernooi hebben we een aantal keuzes gemaakt. Elk jaar heroverwegen we die met de voor- en nadelen of kleine aanpassingen. Graag vertel ik wat over het hoe en waarom van deze keuzes.
- De locatie: Het Huis in Utrecht. Qua sfeer een perfecte locatie. Vier theaterzalen bij elkaar in één gebouw. Het is een bewuste keuze om te zoeken naar één locatie voor alle wedstrijden en rustmomenten. Dit om het tot een unieke groepservaring te maken met voor de bezoekers een uitgebreide keus aan wedstrijden. Door de vele wisselingen in het management en grote prijsstijgingen van de huur van Het Huis hebben we regelmatig wat “moeilijke tijden” met elkaar beleefd. Maar na een aantal keer weten we precies wat we aan elkaar hebben en loopt de samenwerking perfect.
- De loting: Deze is volledig random. Geen groepshoofden of categorieën, dat is ook praktisch bijna niet te doen door de wisselende teams, samenstellingen en namen. Daarnaast is het juist onze filosofie dat je als beginnende theatersportgroep de kans hebt om te spelen tegen vier (semi)-professionele spelers! De betere teams worden daarin uitgedaagd om juist ook deze tegenstanders mee te helpen stralen. Dit levert dan in elk geval een lolly op… Het betekent ook dat je met een gunstige loting als gemiddeld team best de K.O.-fase kan halen. Of dat je als winnaar van vorige edities, in een poule des doods, deze fase niet doorkomt. Aangezien het schema zo strak is en we verscheidenheid in rechters per team belangrijk vinden, betekent het ook dat je krakers in een zaal met een capaciteit van 25 bezoekers kan hebben. Maar juist deze kleine zalen geven ook een bepaalde intimiteit die stimulerend kan zijn voor de “populaire” teams. Gezien de toenemende bezoekersaantallen is dit een punt waar we wel wat in kunnen schuiven.
- Beoordeling: Vanuit Inhoud, Techniek en Amusement is ons streven een zo objectief mogelijke beoordeling te geven. Tegelijkertijd beseffen wij ons dat er altijd een mate van subjectiviteit blijft. Het is een jurysport. Er is een uitgebreide rechtershandleiding met daarin richtlijnen hoe een scene te beoordelen. Daarin zit onze filosofie waar over het algemeen een goede scene aan moet voldoen. Maar ook geven we ruimte aan de (theatrale) beleving die een rechter ziet en voelt en de mate van risico welke een team neemt, maar ook inlost. Om als rechters zoveel mogelijk op dezelfde lijn te blijven, is er voor elk toernooi een rechtersworkshop. Tijdens het toernooi zie je altijd verschillen in beoordelingen of puntenniveau. Vandaar dat een team zoveel mogelijk wordt beoordeeld door verschillende rechters en we er vooral naar streven dat het beste team de wedstrijd wint. Als teams dicht bij elkaar zitten in niveau, of twee totaal verschillende speelstijlen hebben, dan zal er altijd discussie blijven over de keuze van de rechters. Ik heb daarom zeer veel respect voor de rechters door de druk die ze soms voelen en de split second waarin een keuze moet worden gemaakt. Een moeilijke taak! Vanuit de organisatie doen we er alles aan om van te voren en tijdens het toernooi de rechters daarin bij te staan. Tot slot ben ik blij dat onze keuze om zoveel mogelijk positief en ondersteunend te rechteren, aanslaat en goed wordt toegepast.
- Verkoopbare plaatsen: in 2015 voor het eerst een intern aandachtspunt. Het toernooi is voor spelers en voor bezoekers. Maar hierin is een spanningsveld ontstaan. Bezoekers zijn nodig om het toernooi betaalbaar te houden voor de spelers en om mensen de beleving van mooi en veel theatersport te bieden. Bij veel bezoekers kunnen spelers echter niet meer kijken bij de populaire wedstrijden. Dit terwijl het leren en genieten van elkaar ook een kernwaarde is van het toernooi. Hierin zoeken we de beste middenweg.
- Vrijwiligers: Last but not least. Zonder hen geen toernooi. We kiezen er dan ook voor deze vrijwilligers zoveel mogelijk te belonen voor hun inzet door ook toegang te bieden bij de wedstrijden, net als de spelers. En natuurlijk voldoende eten, drinken en andere ondersteuning aan te bieden. Dus hierbij een applaus voor de presentatoren, zaalwachten, lichtmensen, pianisten, kassa/infobalie-mensen, fotografen en – misschien de hardste werkers – de vrijwilligers in de catering. Verder natuurlijk ook een buiging aan de mensen die de afgelopen jaren zoveel gedaan hebben in de organisatie in het kernteam: Jus, Sander, René, Joeri, Thomas, Ronald, Irene, Klaske, Esther, Marijke, Eva, Timo, Nori, Roel, Erik, Bart en Marith.
Tenslotte mijn eigen ervaringen. Aangezien het in de uitvoering bijna altijd perfect verloopt, kan ik tijdens het toernooi veel wedstrijden, teams, pianisten en rechters bekijken. Dit is voor mij vooral genieten! Ik heb zoveel mooie scènes gezien. Buikpijn van het lachen of tranen in mijn ogen. Een aantal zaken die mij daarin opvallen:
- Het toernooi is een uitputtingsslag voor de teams die in de finales komen. Vaak zie je dat de halve finales beter spel laten zien dan de finales. Dit doordat je als finaleteam zoveel speelt en zeker naar het einde toe geen tijd meer hebt om tot rust te komen. In de finale is het team dat hier het best mee omgaat vaak de winnaar.
- Diversiteit in spel en energie. Ik heb een aantal goede teams gezien die op het toernooi minder goed uit de verf komen. Je moet als team twaalf games alleen al in de voorrondes spelen. Teams met een goede afwisseling in technische en verhalende games, variatie in energie van hilarisch tot waarachtig spel, zie ik verder komen. Dit overigens niet zonder een goede, technische basis en goed samenspel.
- Spelplezier, lijkt een dooddoener. Maar de teams waarbij de lol van het spelen, soms ook het falen, het jezelf uitdagen en de tegenstander ondersteunen, er vanaf spat, verdienen al gauw extra punten door de gunfactor van rechters en publiek.
- Teams die groeien in het toernooi. Vaak gelegenheidsteams van stuk voor stuk goede spelers, die na een paar scènes of wedstrijden meer en meer elkaar gaan aanvoelen en uitdagen. De combinatie van verrast worden door “onbekend” aanbod van elkaar, een technische basis en een onbevangen toernooi-instelling, leidt tot mooie scènes.
- Al genoemd, maar door de mogelijke druk en vermoeidheid, is een technische basis in theatersport belangrijk om ver te komen. Dingen als goede typetjes spelen, snel zaken benoemen en bij één onderwerp blijven, een verhalende structuur neerzetten, incasseren en goed kunnen afronden. Allemaal elementen die je gedurende je 12 tot 27 mogelijke games tijdens het NTT, nodig hebt.
Tenslotte een kleine selectie van teams en scènes die me bijgebleven zijn: Het constante en hoge niveau van Man met Snor met theatraal decorum, hoge energie en briljante types. De afwisseling die de Jonge Woudlopers laten zien in technische hoogstandjes en waarachtig spel met daarin als hoogtepunten de euthenasie-scène in 2014. De muzikale hoogstandjes van De Vereeniging, de halve finale van NIC tegen De Afstammelingen. De bijna technische perfectie waarmee De Afstammelingen elk verhaal rond krijgen bij een stortvloed van input en hilarische momenten, het verstilde spel van teams als Uberhaupt en Bilboa Disaronno. De zelfmoord van de mier aan het lichtgrid in de koepelzaal van Flunknarf en de scherpte van spelen waardoor ze weinig laten liggen in scènes. De musicals van de Yellow Brick Roadies en Oma Jozef’s Hondepaté en de verfrissende manier van spelen van Met Haar Zonder Hem. Ik ben heel veel vergeten, maar dit is wat het eerste opkomt. Bedankt iedereen voor al die fijne wedstrijden!
En nu? Wat ik volgend jaar op het NTT ga doen, weet ik nog niet. Ik weet wel dat we op zoek zijn naar enthousiastelingen die het kernteam willen versterken. Interesse? Meld je aan of stel je vragen via info@theatersporttoernooi.nl.
Fokke Broersma is voorzitter van de Stichting IETS en het NTT. Hij is speler van de vereniging Aangenaam Verrast en heeft met gelegenheidsteam Los Locos Testoronos de finale van het NSK 2011 gehaald en met Niet Komen Opdagen (NKO) het NSK gewonnen in 2012. Verder is hij fan van het oude werk van Nick en Simon en het kijken van slechte actiefilms op Netflix.
Dank je wel, Fokke!