Nu een pandemie het moeilijk en zelfs onmogelijk maakt om fysiek bij elkaar komen om te improviseren, hebben veel mensen en groepen zich toegelegd op spelen via Zoom of andere video-platformen. Een interesse variatie daarop is spelen en trainen via Mibo, een conference-tool die cartooneske 3D-omgevingen maakt waarin de spelers vrij kunnen bewegen. Expreszo Theatersport in Hoorn deed experimenteerde daarmee en in deze blog lees je wat het leuk maakt en welke games zich hiervoor lenen.
Improviseren met vrienden houdt mij al jaren gezond. In een druk leven met zoveel dingen die mijn aandacht vragen, helpt het om elke week een avond mijn eigen ideeën los te laten, in-het-moment te zijn en te genieten van dat magische gevoel samen met iemand die je vertrouwt iets uit het niets te zien ontstaan op het toneel.
Zoomprov
In een jaar met zoveel soorten extra stress is impro daarom essentieel. Bij Expreszo Theatersport in Hoorn, een van de oudste verenigingen van het land, zijn we het afgelopen jaar doorgegaan met vormen vinden om te blijven improviseren. In de maanden dat het kon, op anderhalve meter in ons mooie Pakhuis-theater, en tijdens de lockdowns online. We komen elke donderdag samen op Zoom, en hebben een heel aantal spelvormen en oefeningen gevonden die best tof werken online; in de eerste lockdown hebben we Renka van Esch geholpen deze te beschrijven in een online document. Niet alles werkt goed; vormen waarin je tegelijk moet spreken gaan lastig vanwege lag, en bewegen of scènes waarin het belangrijk is hoe je fysiek je ten opzichte van elkaar verhoudt, gaan lastig natuurlijk. Maar je kunt ook juist weer gebruik maken van wat de techniek biedt, zoals je beeld/geluid/microfoon aan & uit zetten tijdens raad-spelletjes, spelen met virtuele achtergronden en breakout-rooms.
Niet voor iedereen
Meestal improviseren we dan 45 minuten tot een uur samen, en nemen daarna de tijd om elkaar te ontmoeten en bij te praten. Ook juist zo belangrijk in deze tijd, zeker voor de mensen die alleen wonen. Online impro blijkt niet voor iedereen te zijn. Het is tof (en ik ben er trots op dat wij dat elke week doen), maar als je de hele dag thuis gewerkt hebt en online meetings je energie opeten, wil je soms ‘s avonds even wat anders. We hebben dan ook een heel aantal leden voor wie de online trainingen niet zo goed werken, en die we dus maar beperkt zien. Toch houden we contact en organiseren geregeld speciale avonden met quizzes, borrels en sokpop-maak-impro-wedstrijden…
3D wereld
Onlangs hebben we geëxperimenteerd met Mibo, een online 3d videoconferentie-platform dat door vrienden van mij is gebouwd in de eerste lockdown. In Mibo wordt je webcam-beeld geprojecteerd op het beeldscherm-hoofd van een robot, die in een cartoon-achtige 3D-wereld kan bewegen. Je hoort het geluid van mensen die dichtbij je zijn beter dan die van veraf, en zo krijg je een interessant gevoel van ‘online presence’ dat je eigenlijk zou moeten ervaren om te weten hoe het meer is dan een standaard zoom/meet/teams-meeting.
Het is bedoeld voor online team-borrels en kleine conferenties en je kunt er inderdaad tof samen rond een kampvuur of cafe-tafel zitten en met elkaar praten. Verderop hoor je anderen over iets heel anders spreken, en je kunt even weglopen om aan een ander te vragen hoe het met haar gaat; iets wat in een zoom-call niet zo goed gaat; dat worden vaak ronde-tafel 1-voor-1 gesprekken.
Bevrijding
Maar daarna hebben we ook geëxperimenteerd met spelvormen en oefeningen: wat zou kunnen werken in Mibo en heeft het ook toegevoegde waarde op zoom? En tot onze verrassing werkte het echt heel tof, en hebben we besloten voorlopig eens een aantal keer op een Mibo-eiland samen te komen elke week. Het voelde als een bevrijding om sommige soorten interactie weer met elkaar te kunnen hebben. De volgende vormen hebben we geprobeerd (maar er is natuurlijk nog zoveel meer mogelijk):
Tikkertje! Haha lekker kinderachtig. Onaangekondigd zegt de spelleider “tikkie jij bent hem” en rent weg. Na wat verbazing vallen we in een heerlijk energiek spel met tikken, waarbij het online lopen niet voor iedereen even goed gaat.
Woezj Boing Pauw: je gaat in een kring staan en gooit een denkbeeldige woezj door in de kring. Goed kijken waar hij is, en het werkt mooi als je de woezj doorgeeft en dan met je hoofd achterover buigt. Verder kun je natuurlijk de woezj boingen en gaat hij de andere kant op, en tot slot de pauw naar iemand ergens anders in de kring. Je kunt niet zo handig wijzen, dus goed kijken en ms de naam van de ander erbij roepen. We hebben ook de Billy Billy Bob geprobeerd maar die is zo afhankelijk van snelheid van reageren dat de kleine vertraging tussen mensen in geluid het te lastig maakte.
Een leuke opwarmer met extra handicap is het Ga-Op-Volgorde staan. We gebruikten daarvoor de balustrade boven in de Saloon; extra grappig om daar op volgorde te moeten gaan staan omdat je elkaar daar niet kunt passeren en dus heel goed moet samenwerken om elkaar voor te laten staan. De spelleider staat beneden en zegt “ga op volgorde van leeftijd staan”. Of op schoenmaat, aantal broers/zussen of lengte van het corona-haar 😉
Bankje Ding; gewoonlijk met 4 spelers maar wij merkten dat het beter gaat met 3 personen. Je verzint waar het ‘podium’ is, zorgt dat het publiek het goed kan zien en horen (niet voor elkaar gaan staan 😉 ), de spelers beginnen met de rug naar het publiek en als de spelleider DING roept, draaien zich spelers zich wel of niet om. De spelers (1, 2 of 3) die omgedraaid zijn, spelen direct een scène met elkaar (even naar links en rechts kijken dus wie je medespelers zijn). Soms heb je monologen, soms groepsscènes. Het is leuk als de DINGs steeds sneller gaan op einde. En als dezelfde combinatie van spelers is omgedraaid, zijn we weer in dezelfde situatie natuurlijk. We vroegen een algemeen thema van het publiek “carnaval” en improviseerden zo samen de nieuwe kraker “ik heb een hond… met een banaaaaaan!” en eindigden in een polonaise op het dorpsplein.
Tot slot speelden we Stop, Iets Anders, wat ook vrij goed werkte: Twee spelers beginnen een scene, en als de spelleider DING roept (we merkten dat dat online beter werkt dan ‘stop iets anders’) doet de speler die zojuist iets zei of deed iets anders. Een stukje rewind & try-again als het ware. Net zo vaak DING roepen tot de eerste voordehandliggende suggesties zijn geweest en er iets nieuws gebeurt. De andere speler accepteert dat aanbod, en gaat daar weer verder mee. Heel grappig, en leuk om te zien hoe de spelers creatief omgaan met de nieuwe mogelijkheden van Mibo. Bewegingen, ja-knikken, een speler die staat over te geven over het hekje, twee spelers die helemaal high worden en beginnen te springen…
Het is nog maar het begin, maar het voelt als iets heerlijk nieuws, dat voor impro-spelers nieuwe kansen geeft in een tijd dat er veel dingen niet kunnen. We zouden nog graag een beter podium/stage hebben met goed geluid, misschien een amfitheater of zo. En verder zijn er nog zoveel ideeën; er is ook een bal waar je mee kunt gooien en een cadeautje; wat kun je daar allemaal mee?
Werelden en mogelijkheden
Mibo is gratis tot 12 bezoekers (en met een betaald account zijn er meer werelden en mogelijkheden), het werkt in de Chrome browser, ook op wat oudere computers en chromebooks zelfs. Je hebt natuurlijk een webcam en microfoon nodig, oortjes zijn handig, en een toetsenbord en muis of trackpad. Het bewegen en orienteren werkte na een beetje oefenen ook goed voor onze wat-minder-digitale-leden 😉
Probeer het eens en laat weten wat voor jullie werkt. Ik ben benieuwd. Hou je taai allemaal, en hopelijk kunnen we snel ook weer fysiek spelen en elkaar ontmoeten op impro-festivals en voorstellingen in het land.
Anne Veling, Expreszo Theatersport, Hoorn