De impact van improvisatie comedy voor bedrijven

Dit artikel is bedoeld voor iedereen die improvisatie toepast bij bedrijven of dat wil gaan doen. Maar ook voor organisaties die geïnteresseerd zijn in de point of view van de acteur of improvisatiegroep die zij inhuren. Mijn passie zit in het prikkelen, verbinden en in beweging zetten van mensen, dit doe ik door middel van improvisiatie comedy. Vier uitgangspunten die daarbij voor mij centraal staan.

‘Ik heb nog nooit de behoefte heb gehad om de pen, de clownsneus of de trommel op te pakken.’

Met mijn bedrijf dat improvisatie toepast in het bedrijfsleven begeef ik me in het werkveld van dagvoorzitters, trainers, fake-speakers, jembe-workshops , jongleeracts en sketch-acts. Maar met trots kan ik zeggen dat ik na acht jaar nog nooit de behoefte heb gehad om de pen, de clownsneus of de trommel op te pakken. Want met improvisatie comedy kom je mijns inziens het dichtst bij de belevingswereld van de deelnemers. Wanneer ik voorstellingen speel voor bedrijven treden we op als de verbinder tussen de inhoud en de beleving van de inhoud uit de dagelijkse praktijk. Het invoelbaar maken van een thema als ‘huisvaderschap’, weerstand wegnemen rondom de nieuwe wet ‘Werk en zekerheid’ of het begeleiden van sessies over ‘De toekomst van…’ zijn onderwerpen waar we een beleving aan koppelen met geïmproviseerde muziek, sketches en humor.

‘Het cadeau dat we de aanwezigen doen’

In de begindagen – toen nog met de nog steeds opererende Tilburg Tigers – kwamen we vaak ingevlogen na een inhoudelijke dag om even de boel op stelten te zetten met improvisatie en comedy. Een scene in een sauna, op het toilet, ze passeerden allemaal de revue. In de loop van de jaren heb ik steeds meer de toegevoegde waarde ontdekt van een reflectie met ‘humor’. De voorstellingen zijn meer en meer gaan aansluiten op de belevingswereld van de organisaties waar we spelen. Het cadeau dat we de aanwezigen doen, is dat we de angel uit moeilijke onderwerpen halen. Door datgene uit te spreken wat soms onder de oppervlakte blijft of een prikkelende aanleiding om met frisse energie na te praten over de inhoud van een symposium of congres. Neemt natuurlijk niet weg dat 20 minuten tot 45 minuten pret maken bij een minder beladen bijeenkomst ook geen straf is.

‘In de rol van de nar’

Ik kan een hartstochtelijk pleidooi geven over de impact die improvisatie comedy kan maken. Humor is een krachtig middel om beladen onderwerpen de relativeren en bespreekbaar te maken. Daarnaast profiteren de deelnemers van een outside-eye dat geen oordeel of belang heeft bij een organisatieverandering. In de rol van de nar, zoals ik het soms zie, kun je gedachtes uitspreken van de deelnemers die anders door onderlinge verhoudingen en angst voor statusverlies onuitgesproken blijven. Wanneer je de juiste toon vindt en soms de grens durft op te zoeken, kun je in de korte tijd die je vaak hebt  iets voelbaar maken of een inzicht creëren bij een ‘containerbegrip’.  Als de voorstelling minder op de inhoud zit, komt de impact door de ontspanning en de verbinding die humor teweeg kan brengen bij de deelnemers.

‘Niet vanzelfsprekend een goed idee’

Een improvisatie comedy –voorstelling is niet vanzelfsprekend een goed idee of een succes. Mensen kunnen je zien als iemand die ‘even grappig komt doen’. Of ‘je hoeft niks te zeggen want je snapt toch ons werkveld niet’. Gelukkig kunnen dit soort aannames ondervangen worden.

In mijn optiek zijn er vier voorwaarden die cruciaal zijn om improvisatie comedy te laten slagen voor een organisatie:

1. Wie ben je? Wanneer je een theatrale confrontatie met de zaal aangaat en je je ‘met hun wereld gaat bemoeien’ moet je naast technisch sterk kunnen improviseren vooral goed kunnen luisteren, een sterk empathisch vermogen hebben, de energie van een zaal kunnen aanvoelen, incasseren en ombuigen. Je moet razendsnel kunnen schakelen tussen kwetsbaar zijn (soms je ook van de domme houden) en to the point en heldere vragen stellen. (Soms ook prikkelen en narren). Maar bovenal, zoals collega Michel Verheijen het mooi zei, moet je ‘vriendjes kunnen worden met de zaal’ Dan gaan ze je namelijk de spotlight gunnen.

2. Ken je doel.  Waarom heeft een organisatie jou daar neer gezet? Is het om om even lekker te lachen na een inhoudelijke dag of mag jij het gedrag van de aanwezigen in prikken en ze een spiegel voorhouden. Of wil de opdrachtgever de deelnemers iets meegeven of leren. Wees ook op de hoogte van de doelstelling van de hele dag.
3. Doe veel ervaring op met bedrijfsculturen en onderwerpen die daar spelen. Niks is fijner als je toch kan meepraten met de aanwezigen. Weerstand bij veranderingen komt bij de meeste mensen uit hetzelfde vaatje. Doe daarbij ook geen aannames over je publiek. IT-ers zijn niet per definitie introvert en kicken niet allemaal op cijfertjes bijvoorbeeld.
4. Het allerbelangrijkste en ik citeer mijn collega Ton Haas: ‘wees dienstbaar’. Hoe grappig, spitsvondig, creatief of karakteristiek je ook bent: het is niet jouw feestje. De mensen komen niet om jou te leren kennen maar om zichzelf te herkennen. Bij een performance ligt de focus al gauw op jou en jouw kunsten. Vraag je af wat het grootste cadeau is wat jij de deelnemers kan geven met jouw comedy of improvisatie-kwaliteit. Zodra je dat weet te vertalen gaat elk optreden moeiteloos.

‘Deel ook ervaringen met me over improvisatie comedy’

Mocht je bezig zijn met improvisatie voor bedrijven en iets toe te voegen hebben op dit artikel, graag! Een goede ervaring met een nieuw uitgeprobeerde spelvorm, do’s en don’ts of succes en leermomenten ben ik erg benieuwd naar.  Ook wanneer je dit leest en een afnemer van improvisatie comedy bent, wat is jouw ervaring?  Want dat is dan misschien het enige minpunt. Je vliegt 1,2,3 keer binnen bij een organisatie, je wordt vriendjes met de deelnemers maar na 20 minuten tot een paar uur uur zie je veel van deze vrienden niet terug. Tot sprekens of bloggens!

Ad-Just
www.ToAdjust.nl

‘Lachen is de kortste afstand tussen mensen’